Slijm maken (bij peuters)

Deelthema
' Ik ben de slak Malimalak'

In de klas hadden we allemaal grote slakkenhuizen, maar die waren leeg... 
Misschien kunnen wij ook een slijmerige slak maken? 

Bij deze activiteit is het belangrijk om eerst zelf op zoek te gaan naar hoe je slijm kan maken. Er zijn verschillende recepten te vinden (zoals in dit filmpje)

Uit eigen ervaring:
Ik probeerde de activiteit zelf eens uit, maar het lukte me niet om slijm te maken. Er werd gebruik gemaakt van verschillende soorten lijmen, scheerschuim, verschillende soorten lenzenvloeistof, ... . Het viel me op dat scheergel beter werkte dan scheerschuim en dat de lijm van HEMA het goed deed in vergelijking met een duurdere hobbylijm.

Voor oudere kleuters zou het interessant zijn dit proces eveneens te doormaken. Zo kunnen zij zelf achterhalen wat werkt en wat niet. 

Voor peuters is het een optie om de materialen te minimaliseren en deze aan te bieden waarvan je weet dat ze werken. Op die manier kunnen ze nog steeds zoeken naar de hoeveelheden en welk effect een bepaald materiaal heeft op het slijm. 

Benodigdheden:

• mengpotjes
• lepels en mengstokjes
• scheergel (goedkoopste)
• doorzichtige hobbylijm ( uit HEMA werkte het best)
• lenzenvloeistof (uit action en uit kruidvat werkten goed)

Verloop:

1. Een aanzet in de kring met de lege slakkenhuisjes: "Er zit geen slakje in."
   Gebruik een aanzet die past bij de de leefwereld van jouw klas. Hoe maak je slijm?
   (Vooraf was er een waarneming van de slak, het slakkenslijm, verschillende soorten slijm, zeep dat op slijm leek,...)
   
   Je kunt bijvoorbeeld starten met een soort demo. Hierbij doe je alle ingrediënten bij elkaar, roeren, roeren, roeren en dan ...  'plots' is er slijm. De peuters kregen er bij mij geen genoeg van, dus ik probeerde het nog eens. Nu kun je opnieuw je handelingen uitvoeren, maar deze keer met bijvoorbeeld minder lijm, veel lenzenvloeistof, ... "Oei, nu is er geen slijm, hoe kan dat nu?"
   
   Ook een voorafgaande waarneming van slakken kan een leuke aanzet zijn voor deze activiteit.
   
   
2. Korte waarneming + afspraken De materialen worden waargenomen. Het is hierbij belangrijk dat we afspraken maken. Je mag ruiken aan de producten, maar je mag ze niet proeven (omdat ze gevaarlijk zijn etc.) Ook moet de afspraak gemaakt worden dat wanneer de kinderen klaar zijn, ze hun handen moeten wassen. (de activiteit vindt dus best plaats naast de wasbak)
   
   
3. Onderzoeken
   Elke peuter krijgt een potje en een stokje om te mengen en/of een lepel.
   Hierna krijgt iedereen een beetje scheergel in een potje.
   Herhaal hier zaken uit je waarneming: wat is scheergel, ruik naar ... , ruikt lekker, kleur van de scheergel, ...
   
   De peuters kunnen onmiddellijk starten met roeren in hun potje. Het scheergel begint te schuimen, het wordt scheerschuim! Laat de peuters genoeg experimenten.
   
   Daarna wordt de lijm toegevoegd. De lijm zit in handige flesjes waarbij de peuters zelf op de flesjes kunnen duwen en hun eigen hoeveelheid lijm kunnen kiezen. Door te roeren wordt het schuim terug anders. Dit wekt veel verwondering op. Vervolgens komt de lenzenvloeistof aan bod.
   
   Sommige peuters stoppen met mengen wanneer ze zien dat het slijm vorm begint te krijgen. Ze willen dan onmiddellijk beginnen spelen met hun slijm en slakkenhuisje, en daar verder mee experimenteren. Andere peuters vinden het mengproces boeiender en blijven er scheergel bij doen, lenzenvloeistof of lijm.  Hierdoor merken ze dat het soms geen slijm wordt: het wordt taai, of te nat, of ...
   
   
4. In gebruik nemen.De peuters kunnen eerst individueel met hun eigen gemaakte slijm spelen. Het ene slijm is al wat plakkeriger dan het andere, het ene al wat elastischer, etc.
   Om het slijm niet te laten uitdrogen, zoals vaak het geval is bij speeldeeg, wordt het slijm in een pot bewaard met een deksel.
   
   Uit de praktijk:
   Na de middagpauze waren alle hopjes slijm samengesmolten tot één grote slijmbol.
   Dit werd aangeboden in een hoekje apart, dicht bij de wasbak, waar ze konden spelen met de slakkenhuisjes en het slijm. Na het spelen met slijm werden de handen gewassen (zelfstandig). Er stond water klaar in een wasbakje en er lag een handdoek bij.
   
   

   

   Een 'slijm slak' die zijn huisje zoekt

5. Terugblikken met de peuters
   In de kring kan er teruggeblikt worden: 'Hoe hebben we slijm gemaakt? Was al het slijm hetzelfde? Wat lukte goed? Wat minder? ...

Kleuterinitiatief
Na een waarneming in de klas ontdekken de kinderen dat een slak erg slijmerig is, waarvoor dit dient, ... X begint te vertellen over het slijm dat hij gekregen heeft van tante Maria. Hij vindt het erg jammer dat het ondertussen al wat verhard is en vraagt zich af of je slijm kunt maken. 

Ouderparticipatie

Aan de ouders kan er gevraagd worden of zij samen met hun spruit op zoek willen gaan naar slakjes, zodat we deze kunnen bespreken en bekijken in de klas.

Indien kinderen slijm hebben thuis, kan de leerkracht aan de ouders vragen of ze dit kunnen meegeven aan hun kind zodat we dit eens kunnen bekijken in functie van ons onderzoek.

Taalontwikkeling

Bij deze activiteit heeft ook taal een vast plekje: de slak en de functie van het slijm worden besproken, handelingen worden besproken, materialen, ... Hierdoor wordt de woordenschat van kinderen uitgebreid.