Bij STEM zijn er enkele 'sleutels' die focussen op STEM toegankelijk maken voor alle kinderen en hen ondersteunen bij hun totale ontwikkeling. (STEM voor de basis, 2016) De sleutels zijn: eigenwaarde, eigenheid, eigenaarschap, integratie, assessment en samenwerking. Door ouders er bij te betrekken, kan of wordt er gewerkt aan de sleutels:
- Eigenheid: benutten van de unieke leeromgeving
STEM kan de kleuters pas bereiken als er wordt ingespeeld op de noden, interesses en sterktes van de kinderen, rekening houdend met hun socio-culturele achtergrond. Probeer vanuit hun interesses, passies, … vorm te geven aan STEM-onderwijs. Hierbij kunnen ouders helpen. Zij kennen hun kinderen: wat leeft er thuis? Dit kan misschien een uitgangspunt worden voor een STEM-activiteit. - Eigenaarschap: het gevoel hebben dat je actief betrokken bent
Door ouders te betrekken bij het klasgebeuren en de activiteiten, zorg je er voor dat het kind zelf ook betrokken zal zijn. Zijn mama of papa doet mee in de klas! - Integratie: STEM is geen eiland
"Indien we STEM-onderwijs willen voor alle kinderen, dan mogen we STEM niet beschouwen als een eiland of een losstaand vakgebied. STEM-onderwijs gaat immers hand in hand met diverse leergebieden, zoals beweging, taal, beeld, … Oog hebben voor deze relatie helpt kinderen enerzijds om deel te nemen aan STEM-onderwijs en anderzijds kan STEM-onderwijs ook optreden als hefboom voor andere leergebieden, zeker omwille van de concreet-aanschouwelijke aanpak die centraal staat." - Assessment: evalueren om het leerproces te ondersteunen
Bv. een oudercontact waar het leerproces word besproken met de ouders en hoe er verder aan de slag kan worden gegaan. - Samenwerking: leeromgeving vormgeven in verbondenheid (STEM voor de basis, 2016)
Hoe kan je ouders betrekken en laten participeren bij STEM-onderwijs
Leer de ouders van de kinderen kennen. Dit kan op verschillende manieren: een kennismakingsgesprek, een brief, mail, informele gespreksmomenten,....
In klasse vonden we 'Helpende handen op school'. Het gaat om een formulier die je kunt meegeven aan de ouders. Zij kunnen zelf aanduiden wat ze goed kunnen of graag doen zoals 'koken, meegaan op uitstappen, voorlezen, herstellingen,...' . Hier vind je het formulier
Dit kan helpen om ouders nadien aan te spreken rond bepaalde activiteiten. Natuurlijk is het niet de bedoeling de andere ouders buiten te sluiten als zij het niet aangeduid hadden op het formulier.
TIP: Het is interessant om een eigen versie te maken die aansluit bij jouw klas/ school.
Ouders betrekken en laten participeren in STEM-onderwijs moet niet per se op school of in de klas gebeuren. Ouders kunnen dit ook perfect thuis doen als ze dit willen en als de mogelijkheden er zijn. Activiteiten die in de klas gebeuren kunnen dan ook doorgetrokken worden naar thuis.
Voorbeeld uit kinderlabo
Katja en Inge vonden het super leuk om brandstof te maken voor hun raket. Toen mama kwam, vertelde ze wat ze gedaan hadden en hoe ze te werk waren gegaan. "Met azijn mama! we hebben dat ook thuis, wist je dat dat ...". Hierna vroegen de meisjes of ze thuis niet verder mochten doen. Ze kregen hun notities en enkele materialen mee naar huis om hier verder aan te werken. De volgende dag kwamen de meisjes heel enthousiast terug.
"We hebben een betere versie gemaakt!"
Je kan ouders een pakketje meegeven met materiaal of een zelfgemaakt boekje met uitleg over activiteiten. Dit kan je delen op de klasblog, een klaskrant, mondeling, ...
Toch is het leuk als ook de ouders naar de school en in de klas willen komen. Als ouders dit niet gewoon zijn en er niet voor staan te springen, kan je dit best in kleine stapjes doen. Laat ze niet meteen zelf een activiteit geven.
Nodig ze uit als gast om eens te kijken naar de werking, naar een toonmoment. Proef samen eens van de soep die in de klas gemaakt werd. Deze momenten zijn ook mooi om je STEM-werking/ onderzoekende houding te tonen en eventueel uit te leggen.
Voorbeeld uit stage Op het einde van de week mochten de ouders langskomen om de creaties van hun kinderen te bewonderen. Elke kleuter mocht vertellen hoe ze aan de slag zijn gegaan. "We vroegen ons af of... Daarom hebben we eerst dit geprobeerd, maar we merkten dat."
Ouders en grootouders waren verrast door heel het proces dat erachter zat. De meeste kleuters straalden en waren trots op hun eigen onderzoek.
Ouders en grootouders kan je ook uitnodigen om mee een activiteit te geven (bv. een kookactiviteit, iets komen helpen herstellen of bouwen, vertellen over een hobby of beroep). Steun de ouders hierbij. Een onderzoekende houding aannemen en overdragen naar kinderen, is niet altijd evident. Zo is het gemakkelijk, en gevaarlijk, om het antwoord al te geven voordat de kleuters de kans kregen het zelf te zoeken.
Overleg op voorhand al een beetje hoe de activiteit kan verlopen, leg uit dat je de onderzoekende houding wilt stimuleren bij de kleuters en hoe dit kan gebeuren (niet zelf het antwoord geven, niet steeds alles voordoen, of uit handen nemen van de kleuters, open vragen stellen, ...).
